Eerste protonenbestraling voor borstkanker patiënt

Lage dosis op gezond weefsel, hoge dosis in de tumor

Maastricht, 20 maart 2019 – Onlangs is bij Maastro in Maastricht de eerste borstkanker patiënt bestraald met protonen. “Dat is met name winst voor patiënten met een tumor in de linkerborst waarvan ook de klieren langs het borstbeen worden bestraald te worden,” vertelt Karolien Verhoeven, radiotherapeut-oncoloog.  “Deze therapie kan de kans immers verminderen op het risico van het nadien ontwikkelen van een hartinfarct.” In Zuidoost Nederland is Maastro het enige radiotherapeutisch instituut met protonentherapie. Ze werkt hiervoor samen met diverse ziekenhuizen.

Twee behandelplannen

Afgelopen januari werd landelijk het protocol vastgesteld voor protonentherapie voor borstkanker. In dit protocol staat precies beschreven wanneer patiënten met borstkanker in aanmerking komen voor protonenbestraling. “Uitgangspunt is dat de patiënt voldoet aan de minimale voorwaarden, dat wil zeggen dat zij een duidelijk voordeel moet hebben van de protonentherapie,” aldus Karolien Verhoeven. “We maken hiervoor twee behandelplannen, voor bestraling met de conventionele fotonen en de nieuwe behandeling met protonen. Vervolgens vergelijken we de twee plannen en schatten we de kans op voordeel in, op basis van het landelijk vastgestelde voorspellingsmodel op hartschade.”

Hartinfarct

Bestraling bij borstkanker maakt de kans op terugkeer van de ziekte zo klein mogelijk en verbetert de kans op overleven. Bij borstkanker is de tumor reeds verwijderd als patiënten bij Maastro komen voor de bestraling. Dit kan door een borstbesparende operatie of doordat de borst is weggenomen. “We bestralen de borst of de borstwand om de microscopische ziekte te verwijderen die mogelijk is achtergebleven. Soms is het ook nodig  om de lymfeklieren te bestralen. Protonentherapie kan bij borstkanker met name voordeel opleveren als de klieren links langs of achter het borstbeen bestraald moeten worden. Met protonen kan dan de kans verlaagd worden op het ontwikkelen van een hartinfarct in de jaren na de behandeling. In de meeste andere gevallen komen we met fotonentherapie – de conventionele behandeling – eveneens tot goede resultaten.”

Meerdere kankergebieden

Met het vaststellen van het protocol behoort protonentherapie binnen het indicatiegebied mammacarcinoom (borstkanker) tot de verzekerde prestaties van de Zorgverzekeringswet (Zvw)  

“De verwachting is dat we dit jaar zo’n 3% tot 5% van de borstkankerpatiënten kunnen behandelen met protonentherapie,” vertelt Liesbeth Boersma, radiotherapeut-oncoloog en directeur patiëntenzorg. “Vorige maand hebben we reeds de eerste protonenbestraling gedaan bij een patiënt met een tumor in het hoofd-halsgebied. In de loop van 2019 verwachten we protonentherapie verder gefaseerd in te voeren voor nog meerdere kankergebieden.”

Openstellen nieuw protonencentrum

Tijdens de Doe- en Beleefdag van Maastricht UMC+ op 6 april 2019 stelt Maastro het nieuwe protonencentrum open voor publiek. Geïnteresseerden kunnen dan onder meer de protonenfaciliteit bezichtigen. Ze kunnen de bunker bezoeken waar de apparatuur voor protonentherapie staat opgesteld en zien hoe in het protonencentrum is gewerkt vanuit een innovatieve belevingsvisie.

Samenwerking met de ziekenhuizen
In het protonentherapiecentrum van Maastro participeert voor 20% het Maastricht UMC+. Daarnaast wordt voor het selecteren van de juiste patiënten nauw samengewerkt met de medisch specialisten van het Catharina Ziekenhuis Eindhoven, het Radboud UMC Nijmegen, de Radiotherapiegroep (Arnhem/Deventer) en het Instituut Verbeeten Tilburg.